Nutritional assessment: meten is weten!

Nutritional assessment betekent op gestructureerde wijze bepalen van voedingstoestand en energiebehoefte met behulp van een aantal objectieve metingen. De voedingstoestand zegt iets over de conditie van het lichaam.

Een klein onderdeel van het Nutritional assessment dat vele mensen thuis uitvoeren, is het meten van je gewicht in de badkamer. Heb je overgewicht, en wil je gewicht verliezen, dan is het gewichtsverlies in kilo’s gemakkelijk te meten. Maar ben je wel vet verloren en geen spieren? Om dit te meten, gebruiken wij binnen Nutristats+ een bio-impedantiemeter. Deze meting geeft inzicht in de samenstelling van je lichaam; zowel de vetmassa als ook de spiermassa (de hoeveelheid spieren) wordt gemeten. De spiermassa heeft veel invloed op het dagelijks functioneren (denk aan voor je zelf kunnen zorgen, een klein stukje wandelen of het goed kunnen opstaan uit een stoel) en op het herstel na ziekte of na een operatie. Het gewicht zegt niet alles maar het gaat om de hoeveelheid spieren. Door een tekort in de voeding van energie, eiwit en/of andere voedingsstoffen kan de hoeveelheid spieren verminderen en kun je ondervoed raken. Je kunt zelfs ondervoed zijn, terwijl je overgewicht hebt. De bio-impedantiemeting is te gebruiken voor diagnostiek van ondervoeding/sarcopenie, als inzicht voor de berekening van de eiwitbehoefte en voor het monitoren van veranderingen in de lichaamssamenstelling tijdens voedings- en/of beweeginterventies.

Naast de spiermassa is ook de spierkracht van belang (de kracht die de spieren kunnen uitoefenen). Met spierkracht draai je bijvoorbeeld de trappers van een fiets rond, waardoor de fiets in beweging komt. Spierkracht is te trainen. Niet iedereen heeft even sterke spieren en dus is de spierkracht niet bij iedereen gelijk. Spierkracht wordt gemeten met de handknijpkrachtmeter.

Een ander belangrijk apparaat binnen ons centrum is de indirecte calorimetrie meter. Hiermee kunnen we meten hoeveel energie je verbrandt in rust. In de diëtistische praktijk wordt overwegend gebruik gemaakt van rekenformules om de uitkomst hiervan te benaderen maar omdat iedereen anders is, kloppen de rekenformules niet altijd. Bij onverklaarbare gewichtstoename of gewichtsverlies kunnen we het energieverbruik meten, want meten is weten!

Met de resultaten van deze meting kan een beter behandelplan opgesteld worden omdat het advies nauwkeurig op maat gemaakt kan worden!

Voorbereiding

Vóór het onderzoek is het belangrijk dat u onderstaande adviezen op volgt.

• Vanaf 24 uur voor het onderzoek geen sport/fysieke inspanning leveren.
• Smeer geen crème/bodylotion op handen en voeten op de dag van het onderzoek.
• Draag gemakkelijke sokken en schoenen en bij voorkeur geen panty of steunkousen omdat het voor het onderzoek nodig is dat sokken en schoenen uit zijn.
• Geen eten/drinken meer vanaf 5 uur voor het onderzoek. Water mag wel tot 30 minuten voor het onderzoek gedronken worden.
• Vanaf 2 uur voor het onderzoek niet meer te roken.
• Zorg dat u een kwartier voor uw afspraak aanwezig bent zodat uw lichaam tot rust kan komen.
• Breng een bezoek aan het toilet alvorens u de afspraak heeft zodat de blaas leeg is tijdens het onderzoek.
• Maak de zakken leeg voor de meting en draag geen sieraden (oorbellen/piercings mogen wel). Schakel uw gsm uit om niet afgeleid te worden tijdens het onderzoek.
• Als u het snel koud krijgt, neemt u dan een dekentje mee naar de afspraak.

Uitsluiten van metingen

In onderstaande specifieke situaties is het niet zinvol om bepaalde metingen te verrichten.

• In geval van zwangerschap verandert de lichaamssamenstelling. Er zijn geen referentiewaardes beschikbaar van zwangeren. Meten van de bio-impedantie is niet zinvol. Alle andere nutritional assessments kunnen wel uitgevoerd worden.
• Bij patiënten in de palliatieve fase wordt het weinig zinvol geacht om de achteruitgang in kaart te brengen.
• Wanneer u niet in staat bent om een kwartier stil te liggen, is de meting van de indirecte calorimetrie niet mogelijk.